Bouwfysica: warmte- en massatransport

 De vele bouwschade, de energiecrisis, problemen met ‘sick buildings’, de vele klachten over discomfort en de roep naar duurzame gebouwen heeft de laatste decennia een vakgebied, dat lang een wat sluimerend bestaan kende, een stormachtige ontwikkeling doen kennen: de bouwfysica. Via de toepassing van natuurkundige kennis in combinatie met informatie uit andere vakgebieden, bestudeert dit vak het fysische gedrag van bouwdelen, gebouwen en de gebouwde omgeving. Onderwerpen die aan bod komen zijn: warmtetransport, massatransport, geluidsisolatie, ruimteakoestiek, daglicht, energie, binnenmilieu en de fysische aspecten in stadsomgevingen. Voorliggend eerste boek uit de reeks over de 'Gebouwentechniek' bespreekt het deel van de bouwfysica, dat handelt over warmte- en massatransport in gebouwen en bouwdelen. Naast een grondige inleiding tot de fysische aspecten legt de tekst telkens weer de band met de toepassing: het gebouw.

Van de lezer wordt wel een goede wiskundige en voldoende bouwkundige kennis verwacht. In deel twee over de toegepaste bouwfysica wordt de aangereikte kennis dan gebruikt om de prestaties, die van gebouwen en bouwdelen verwacht worden, te omschrijven en eisen te formuleren. In de delen drie en vier over de prestatieanalyse van bouwdelen lichten we aansluitend het ontwerp en de uitvoering ervan toe aan de hand van de geformuleerde prestatie-eisen. Verder is op het niveau gebouw de band tussen de toegepaste bouwfysica en de comfortinstallaties zo groot dat in de delen zes en zeven ‘toegepaste bouwfysica en installaties in gebouwen’ de twee overvloeiend in elkaar behandeld worden. Deel vijf, sanitaire installaties, vormt een boek op zich.

PROF. DR. IR. HUGO HENS was tot 2008 gewoon hoogleraar aan de KU Leuven. Van 1968 tot 1972 werkte hij als constructeur (stabiliteit) en werfopzichter voor een middelgroot architec-tenbureau. Van 1970 tot 1990 doceerde hij constructie van gebouwen (gevels en daken) in de opleiding burgerlijk ingenieur architect. Van 1975 tot 1992 gaf hij het vak bouwfysica 2 (bouwakoestiek) en van 1975 tot 2003 het vak bouwfysica 1 (warmte- en massatransport) in de opleidingen burgerlijk ingenieur architect en burgerlijk bouwkundig ingenieur. Van 1990 tot 2005 kwam daar voor de burgerlijk bouwkundig ingenieurs, optie gebouwentechniek, de prestatieanalyse bij. Tussen 1975 en 1977 en terug vanaf 1990 tot 2008 doceerde hij ook ‘In-stallaties in gebouwen’ aan de burgerlijk bouwkundig ingenieurs, optie gebouwentechniek en burgerlijk ingenieur architecten. Tot 2008 was hij hoofd van het Laboratorium Bouwfysica binnen het Departement Burgerlijke Bouwkunde. Van zijn hand verschenen ettelijke papers in (inter)nationale tijdschriften en proceedings over onderwerpen in verband met het warmte- en massatransport in gebouwen, het prestatiegericht onderzoek op bouwdelen en het energiege-bruik en binnenmilieu in gebouwen. Ook gaf hij honderden adviezen naar aanleiding van bouwfysische of installatiegebonden vragen bij nieuwbouw, renovatie en schadegevallen.